De foto van een peuter in foetus-houding gestrand,
verdronken, dood, omdat hij niet in zijn eigen stad en land kon opgroeien in
vrijheid en met zijn ouders in een wankele ragboot zat zonder zwemvest op de
Middellandse Zee, die koude harde zoute golven, die foto heeft een tsunami aan
medeleven met vluchtelingen aangeblazen.
Het arme jong.
Hypocriet Europa.
Duizenden, tienduizenden, honderdduizenden kinderen
sterven, zijn gestorven, door conflicten. Evenzoveel vrouwen en mannen van alle
leeftijden overkomt, overkwam hetzelfde. Doet het ertoe hoe oud je bent als je
sterft door geweld?
In de publieke opinie kennelijk wel.
Het onderbuik gevoel van de Europeaan is gedraaid. Nog kort
geleden waren vluchtelingen gelijk criminelen. De hekken, muren, het
prikkeldraad, het kon niet hoog genoeg.
Maar dat hielp niet.
Want mensen die wanhopig zijn, die oorlog en bittere
armoede ontvluchten, laten zich niet tegenhouden door een hek of een ontbrekend
paspoort. Dat kunnen ze zich niet permitteren.
De hypocrisie van het Westen blijkt even hard uit de
sentimentele reactie op de erbarmelijke dood van peuter Aylan als uit de
wapenleveranties naar degenen die hem de dood in stuurden.
We roven Afrika leeg, steunen ons welgezinde dictators en
eisen op hoge toon terugbetaling van leningen die met valse bedoelingen zijn
verstrekt (ja, IMF), maar we nemen geen enkele verantwoordelijkheid voor de
ongelijkheid die we creëren op ieder denkbaar front. Vandaag worden
vluchtelingen als helden ontvangen op stations (ik denk dat het voor het eerst
is sinds de mens bestaat) maar wat dan? Lost het iets op? Even wel. Een
knuffel, een slaapzak, een paar schoenen. En morgen? Wat dan? Als die mensen
een andere taal spreken? Andere gewoontes hebben? Wat dan? Gaan we dan weer
lekker xenofoob wezen?
Flikker op, kawed, als we echt verontwaardigd zijn over
onrecht en onderdrukking, dan moeten we constructief iets veranderen. In de
eerste plaats dienen we onze zelfzuchtigheid, hebzucht en statusangst te
verdrijven. In de tweede plaats moeten we de betekenis van empathie
incorporeren. Ten derde, gast vrij, de gast is vrij. En wij zijn allen gast van
Gaia.
De wereld is van ons allemaal. Het concept vluchteling is
absurd. Het is een destructieve constructie van de samenleving die we samen
hebben gemaakt. Hoe kan een mens op aarde een vluchteling zijn? Die aarde delen
we. We mogen allemaal overal wonen. Gaia kent geen paspoort. Ze zorgt voor
zuurstof en voedsel voor al haar bewoners.
Er zijn mensen die dat voelen
