Terug naar de tijd van Heksenjacht en Inquisitie

We roetsjen een steile helling af, terug naar het barbarendom. Denken we nu echt dat de samenleving er leuker en veiliger op wordt, als we virtuele schandpalen en volksgerecht de plaats van het rechtssysteem laten innemen? En fatsoen tot onze hoogste waarde benoemen? Denken we dat de straten er schoner op worden? Ahmed Marcouch, kamerlid voor de regerende PvdA, is zo kort door de bocht. Ook vindt hij dat daders hun recht op privacy verspeeld hebben.
Daaag Rechtsstaat.


Een treinkaartje kopen via Internet is wel zo handig. Het retourtje Vught – Driebergen zonder korting kost maar liefst € 21,60. Niet voor niks dus. De NS zal wel blij met me zijn. Maar nee hoor, de NS vertrouwt mij, vooraf betalende klant, niet.
Ik moet naam en geboortedatum intikken en mijn legitimatiebewijs in de aanslag houden als de conducteur komt, want alleen ik mag op het gereserveerde ticket treinen.
De spoorwegen weten wie ik ben, wanneer ik waarheen reis, maar die kleine inbreuk op mijn privacy weegt niet op tegen de belangen van de monopolist.
‘Je bent gek,’ zegt mijn zoon. ‘Nooit vooraf betalen, nooit een retour kopen. Negen van de tien keer rijden de treinen niet en dan ben je je geld kwijt.’ Hij had gelijk. ‘Aangepaste dienstregeling’ noemen ze dat, want het sneeuwde. Vervolgens stuurt de NS me ongevraagde emails met de mededeling dat ze zorgvuldig omgaat met mijn gegevens... ja, ja.

Energiebedrijven houden een register bij waarin staat wie er te laat betaalde en dreigt te worden afgesloten. Zelfs als de rekening voldaan is, blijft je naam en adres in dat dossier. Wanneer je dan een nieuw contract wilt afsluiten bij een andere energieleverancier, eist deze een borg die kan oplopen tot €1.000,-. Sommige energiebedrijven willen zelfs een huurovereenkomst of koopakte van je huis zien. Zoveel voor privacy. Had je maar op tijd moeten betalen, de dader moet met de billen bloot.

Een zestienjarige wordt door een agent weggestuurd bij een disco. Hij noemt die een agent ‘flapdrol’. Dan wordt hij door een paar volwassen kerels in uniform op de grond gesmeten, laars in zijn nek en moet een nacht de cel in. De agent kende hem, hij had hem een keer zien vechten met leeftijdsgenoten – op de vuist, dat wel. Deze ‘recidivist’ moet een lesje leren, vond de diender. Een lesje in respect en fatsoen.

Fatsoensrakkers schreeuwen om het hardst dat de acht jongens die in Eindhoven op gruwelijke wijze een man in elkaar trapten, geen recht meer hebben op privacy. Hadden ze zich maar moeten gedragen.

Het gaat goed mis!

Een filmpje (?!) is voldoende bewijs om iemand door de onderbuik van de massa te trekken. Vandaag betreft het acht jongens die zichzelf, nadat ze ontmaskerd en bedreigd waren, hebben gemeld bij de politie. ‘Zie je wel, hoe nuttig het is!’ roepen voorstanders triomfantelijk. Morgen maakt iemand een film om een ander in diskrediet te brengen, of gewoon omdat het kan. Kwestie van plakken en knippen. Vandaag gaat het om ernstige mishandeling, morgen om een treinreis op naam van een ander.

Terug naar de tijd van heksenjacht en inquisitie.

‘Fatsoen moet je doen,’ citeerde PvdA-er Ahmed Marcouch de truttige CDA-rijm zonder enige ironie, in Brandpunt op zondag 27 januari 2013. Onder fatsoen verstaat hij kennelijk ook naming and shaming van daders, zelfs nog voordat ze door de rechter schuldig zijn bevonden. In dezelfde categorie hoort dat die daders vogelvrij zijn, ze bedreigd mogen worden en als het even kan worden teruggepakt. En hun families? En hun buren? Hun scholen? Hun gemeentes? Hoever wil je gaan met het oog-om-oog principe uit naam van fatsoen?

De rechtsstaat uitkotsen in naam van fatsoen is gevaarlijk. Respect afdwingen met overdreven machtsvertoon is een illusie. Mensen hard afrekenen, onder druk zetten, of dwingen hun privacy op te geven voor een treinreisje in stokkende treinen, is vragen om problemen. De stress in de samenleving neemt toe, en daarmee de agressie.

Politici, politie, journaille en redelijke mensen kunnen bedenken dat justitie een hoger doel dient dan wraak. Een samenleving die straft uit wraakgevoelens werkt agressie in de hand. Wraak baart wraak. Haat baart haat. Wanneer fatsoen de norm is ... Wiens fatsoen? Verzet tegen de heersende klasse wordt dan al gauw als onfatsoenlijk (en dus misdadig) bestempeld.
Nog even en je kunt geen bezwaar meer aantekenen tegen een belastingaanslag of tegen een verkeersboete, want dat neigt naar het onfatsoenlijke. Een ambtenaar in functie krijgt carte blanche om macht uit te oefenen. Burgerlijke ongehoorzaamheid doet je in de cel belanden, met geen enkele andere rechtsgrond dan de fatsoensregels van de flapdrol die vindt dat je hem hebt beledigd.

Daaaaag rechtsstaat, Daaaag democratie, Daaaag beschaving.

###